Verwennen van je kleinkind: alles op een rijtje gezet    

Een terugkerend bezwaar van een groep ouders is het feit dat grootouders hun kleinkinderen verwennen. Niemand wil een kind ‘verpesten’ door hem/haar te veel te verwennen, maar een beetje verwennen dat mogen opa’s en oma’s toch wel? Hier lees wanneer je een kind verwent, wat het effect daarvan is en wat je eraan kunt doen.

Een universele klacht van ouders over opa’s en oma’s is dat zij de kleinkinderen te veel verwennen. Een snoepje hier, een extra cadeautje daar. Langzaam maar zeker groeit de aandacht en beginnen de ouders zich eraan te storen. Dat is nooit de bedoeling van grootouders. Wij willen gewoon graag onze liefde tonen en een rol spelen in het leven van ons kleinkind. Een beetje verwennen hoort ook gewoon bij de rol van grootouder. Maar er is wel degelijk een grens.

1. Verwennen: de definitie

Het probleem met verwennen begint al bij het definiëren van het begrip: wanneer is het precies verwennen en wanneer niet? Uit onderzoek blijkt dat verwenning in relatie staat tot de behoeften en wensen van een kind. Het kind krijgt dan letterlijk alles wat zijn hartje begeert.

Een kind dat te veel materiele spullen krijgt, is niet per definitie verwend. Als je kleinkind helemaal geen behoefte heeft aan alles wat hij/zij krijgt, er zelfs niet om vraagt of het zelfs niet wil hebben, dan is er geen sprake van ‘verwennen’. Een kind is eerder verwend indien hij/zij zelf continu om spullen blijft vragen en nooit tevreden is met wat hij/zij al bezit.

“Verwenning is een maatschappelijk begrip.

In tijden van welvaart krijgen kinderen sneller meer spullen”

Verwenning is een maatschappelijk begrip. In tijden van welvaart krijgen kinderen sneller meer spullen. Zo kan het zijn dat jij vroeger zelf helemaal niets had en je kleinkind om komt in het speelgoed. Verwennen is een relatief begrip: de definitie is afhankelijk van de maatschappij. Zou dat niet zo zijn, dan zou iedereen tegenwoordig ‘verwend’ zijn.

2. Verschillende vormen van verwennen

Naast het feit dat verwenning een relatief begrip is dat afhankelijk is van de maatschappij, zijn er ook nog eens diverse soorten verwenning. Zo is er materiele verwenning, pedagogische verwenning en emotionele verwenning. Materiele verwenning spreekt voor zich: dat heeft betrekking op het aantal speelgoed/spullen.

Pedagogische verwenning slaat op de vrijheid die een kind kan krijgen. Hanteer jij als grootouder weinig tot geen regels? Dan kan er sprake zijn van pedagogische verwenning. Er wordt gespeculeerd dat dit wellicht te maken heeft met het feit dat de ouder (of grootouder) dan geen verantwoordelijkheid op zich wil nemen. Deze vorm van verwenning ligt dicht tegen verwaarlozing.

Emotionele, of affectieve, verwenning is een wat lastigere vorm. Dit heeft betrekking op de vrijheid die het kind krijgt om emoties te tonen en op de mate aandacht dat het kind krijgt tijdens het (overdreven) tonen van bepaalde emoties. Vooral de discipline hierin ontbreekt bij emotionele/affectieve verwenning. Het kind leert bijvoorbeeld dan niet wanneer hij/zij moet stoppen met huilen of schreeuwen.

“Wellicht verwen jij jouw kleinkind onbewust.

Let daarom extra op dat je het niet te veel doet”

3. Effecten van verwennen van je kleinkind

Verwennen, in welke vorm dan ook, kan leiden tot problemen. Denk hierbij aan problemen bij de ontwikkeling van je kleinkind. Zo kan verwenning leiden tot een lage frustratietolerantie en oppositioneel, manipulerend gedrag. Dit soort gevolgen van verwenning blijven ook op volwassen leeftijd merkbaar.

Waar veel mensen niet bij stilstaan is dat verwenning indirect dus ook een vorm van verwaarlozing is. Wellicht verwen jij jouw kleinkind onbewust, grootouders bedoelen het vaak goed. Let daarom op dat je het niet te veel doet. Een beetje verwennen mag uiteraard, maar er moet een grens zijn. Het hangt natuurlijk ook sterk af hoe vaak je jouw kleinkind ziet. Een paar keer per jaar verwennen is heel iets anders dan wanneer je 2 keer per week voor jouw kleinkind zorgt. Voor het welzijn van jouw kleinkind moet er een scheidingslijn zijn tussen verwennen en verpesten.

---

Op zoek naar een leuk cadeautje voor je kleinkind?

---

Verwen ik mijn kleinkind? Nee toch?

We denken allemaal van onszelf dat we onze kleinkinderen niet enorm verwennen. Wees je echter bewust dat verwennen een sluipend proces is. Voordat je het door hebt, overschrijd je de grens tussen goed en slecht verwennen. Dit gebeurt vaak onopgemerkt: er is namelijk geen algemene norm voor wat net goed is en wat te veel is.

Het is verstandig om jezelf af en toe een aantal vragen te stellen. Het gaat met verwennen namelijk altijd om de context. Vroeg je kleinkind erom? Hoefde je kleinkind er niets voor te doen? Heb je het uiteindelijk toch gekocht na een tijd gezeur en gesmeek? Dan is er geen sprake meer van verrassen, maar van verwennen.