Belonen van kinderen – effectief als opvoedmiddel?    

Belonen. Werkt dat nu echt beter dan straffen? Volgens experts wel. De hersenen van een kind zijn namelijk gevoeliger voor beloning dan voor straf. Te veel of te weinig belonen is echter niet goed. Wil je weten hoe het precies zit? Lees dan snel verder!

Belonen effectief als opvoedmiddel

Als een kind iets goed doet, kan je ervoor kiezen om hem of haar daarvoor te belonen. Dit doe je uiteraard in de hoop dat dit gedrag vaker zal voorkomen. Met ‘een beloning’ moet je denken aan een klein cadeautje of een bepaald voorrecht, zoals iets kijken op tv of langer opblijven.

Wist je dat een knuffel, een kus of een compliment ook kan gelden als een beloning? Je hoeft niet altijd iets materialistisch te geven aan je kleinkind om het positieve effect van belonen op te wekken. Met een slim bedacht beloningssysteem kan je gemakkelijk positief gedrag van je kleinkind stimuleren.

Belonen in twee vormen

Er zijn twee manieren waarop jij jouw kleinkind kan belonen. Die soorten beloningen hangen af van datgene waarvoor het kind de beloning krijgt. Zo is er een taakbeloning en een prestatiebeloning. Voor degene die nog onbekend is met deze beloningen, zullen wij het even kort uitleggen.

Taakbeloning: gewone beloning

Taakbeloning houdt in dat jij jouw kleinkind beloont voor een normale taak. Iets waarvan jij verwacht dat hij of zij aankan. Deze vorm van beloning is gebaseerd op de leeftijd en op de ontwikkelingsfase van het kind. Zo bereiken kinderen een leeftijd dat ze meer klusjes in het huis krijgen.

Voor het goed uitvoeren van zo’n klusje, geef je dus een taakbeloning. Daarnaast behoren dingen als netje de jas ophangen of zijn kamer opruimen ook onder de noemer taakbeloning. Een taakbeloning kan al simpel een extra keertje ‘dankjewel’ zijn.

Prestatiebeloning: een uitbundige beloning

Prestatiebeloning houdt in dat jij jouw kleinkind beloont voor iets bijzonders. Iets dat voor het eerst gelukt is of iets dat hij beter gedaan heeft dan je zou verwachten. Het kind presteert met andere woorden beter dan je zou verwachten op grond van zijn of haar leeftijd en ontwikkelingsfase. Vaak worden cijfer en diploma’s gekoppeld aan deze vorm van belonen.

“Het allerbelangrijkste is om een goede balans te vinden.

Niet alleen tussen de twee vormen van beloning,

maar ook tussen het belonen en straffen”

Belangrijk verschil tussen de beloningen

Het is van belang dat je deze twee vormen van belonen van elkaar kan onderscheiden. Je moet ze namelijk niet door elkaar halen: te veel of te weinig belonen is niet goed. Dat kan gebeuren als jij een verkeerde vorm van belonen geeft aan je kleinkind. Hoe kan dit?

Te weinig leidt tot negatief zelfbeeld

Als je een taakbeloning geeft voor een bijzondere prestatie, vergroot dat de kans op een negatief zelfbeeld bij het kind. Dit houdt in dat het kind iets heel bijzonders presteert en dit nauwelijks erkend of beloond wordt. Hierdoor kan je kleinkind zich onzeker gaan voelen wat kan leiden tot een negatief zelfbeeld.

Te veel leidt tot beloningsverslaafd kind

Andersom kan het ook negatieve gevolgen hebben. Stel je kleinkind voert een gewone taak uit en hij wordt hier uitbundig voor beloond. De kans is dan groot dat het kind verslaafd raakt aan het ontvangen van uitbundige beloningen. Dit kan als gevolg hebben dat je kleinkind alleen nog maar iets wil doen al er een rijke beloning tegenover staat.

---

Op zoek naar een leuk cadeautje voor je kleinkind?

---

Een goede balans

Het allerbelangrijkste is om een goede balans te vinden. Niet alleen tussen de twee vormen van beloning, maar ook tussen het belonen en straffen. Als grootouders bemoeien wij ons liever niet te veel met de opvoeding van de kleinkinderen, dat is immers aan de ouders.

Toch spelen juist opa’s en oma’s een belangrijke rol in de opvoeding van de kleinkinderen. Zeker als je vaak oppast op de kinderen, heb jij een belangrijke functie in het leven van je kleinkinderen. Als grootouders hoeven wij niet tot op de regel alle opvoedadviezen op te volgen. Het is wel verstandig om je er in ieder geval bewust van te zijn.